ប្រជាជននៃប្រទេសប៊ែលហ្សិកត្រូវចាប់ធ្វើការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃអាទិត្យទី១៣មិថុនានេះដើម្បីជ្រើសតាំងសមាជិកសភា១៥០នាក់ នៅក្នុងបរិបទនៃវិបត្តិរវាងសហគមន៍Flamande និយាយភាសាហុល្លង់ដឺ៍ហើយនិងសហគមន៍Wallonនិយាយភាសាបារាំង។មូលហេតុនេះបូកបន្ថែមនឹងបញ្ហាភាសា បានមកជំរុញឲ្យពួកហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍ដែលមាននិន្នាការអ្នកជាតិនិយមជ្រុល មកបំពុលបរិយាកាសនយោបាយនិងបំផុសបំផុលឲ្យមានគំនិតចង់បែងចែកព្រះ រាជាណាចក្រប៊ែលហ្សិកជារដ្ឋពីរដាច់ពីគ្នា។
បើយោងតាមការស្ទាបស្ទង់មតិនៅពេលចុងក្រោយនេះបានឲ្យដឹងថា គណបក្សឯករាជនិយមនៃសហគមន៍Flamande និយាយភាសាហុល្លង់ដឺ៍ដែលមានឈ្មោះថា Nouvelle alliance flamande ( NVA ) ឬគណបក្សសម្ពន្ធភាពថ្មីហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍នឹងទទួលបានជោគជ័យដោយអាចនឹងទទួលបានសម្លេងឆ្នោតគាំទ្រដល់ទៅ២៥%ដែលជាកម្រិតមួយដ៏ខ្ពស់ពុំដែលកើតមានសម្រាប់គណបក្សហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍មួយនេះ។
ចំណែកឯខាងសហគមន៍Wallonនិយាយភាសាបារាំងវិញ គណបក្សសង្គមនិយមនឹងអាចទទួលបានយ៉ាងតិច៣០% ទន្ទឹមគ្នានេះគណបក្សសេរីនិយមដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងនៅរាជធានីBruxelles និងជាយក្រុង ប្រហែលជាអាចនឹងទទួលបានសម្លេងឆ្នោតគាំទ្រប្រមាណ២០%។
គួរកត់សម្គាល់ថា ការដួលរលំនៃរដ្ឋាភិបាលចម្រុះនៃបក្សគ្រឹស្តឺ៍សាសនាប្រជាធិបតេយ្យហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍របស់លោកYves Leterme នៅចុងខែមេសាកន្លងទៅបានត្រូវបង្កឡើងដោយហេតុតែមានអធិករណ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការប្រើភាសា សិទ្ធិក្នុងការបោះឆ្នោតនិងបញ្ហាតុលាការនៃសហគមន៍Wallonនិយាយភាសាបារាំងនៅជាយទីក្រុងBruxelles ដែលឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ពួកហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍ ហើយដែលសហគមន៍Flamande និយាយភាសាហុល្លង់ដឺ៍ចង់លុបចោលនូវសិទ្ធិសេរីភាពទាំងនេះរបស់សហគមន៍Wallon។
សន្ទុះកើនឡើងខ្លាំងនៃសម្លេងឆ្នោតគាំទ្រពួកអ្នកឯករាជនិយមហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍នាឱកាសបោះឆ្នោតសភាមុនចប់អាណត្តិនៅថ្ងៃអាទិត្យទី១៣មិថុនានេះ បើប្រសិនជាកើតមានមែននោះ វាច្បាស់ជានឹងបង្កឲ្យមានការលំបាកច្រើនក្នុងការបង្កើតឲ្យមានរដ្ឋាភិបាលសហព័ន្ធមួយសម្រាប់គ្រប់គ្រងប្រទេសប៊ែលហ្សិក។ ហើយវាក៏ជាសញ្ញាមួយឈានទៅរកការបែងចែកប្រទេសប៊ែលហ្សិកឲ្យក្លាយទៅជារដ្ឋពីរឬបីផងទៀត។
នៅប្រទេសប៊ែលហ្សិកនរណាក៏និយាយពីការបែងចែកប្រទេសប៊ែលហ្សិកជារដ្ឋពីរឬបីនេះដែរ។ គណបក្សនយោបាយហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍មានគំនិតគាំទ្រការបែងចែកដោយផ្តាច់តំបន់ហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍ចេញពីតំបន់Wallonie ដែលនិយាយភាសាបារាំង។ ពួកហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍ដែលតែងឋិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងក្នុងវិស័យនយោបាយនិងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកវ៉ាឡុងដែលនិយាយភាសាបារាំងជាយូរពេលមកហើយ លើកនេះពួកសហគមន៍Flamande ដែលនិយាយភាសាហុល្លង់ដឺ៍ចង់បង្ហាញឲ្យសហគមន៍Wallonដែលនិយាយភាសាបារាំងឃើញអានុភាពរបស់ពួកគេម្តង។
នៅប្រទេសប៊ែលហ្សិកសហគមន៍ទាំងពីរពោលគឺសហគមន៍Flamande និយាយភាសាហុល្លង់ដឺ៍ហើយនិងសហគមន៍Wallonនិយាយភាសាបារាំងពុំសូវដែលស្គាល់ភាពសុខដុមរមនាស្របគ្នាឡើយ។ នៅខណៈដែលស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចនិងស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុនៃឧស្សាហកម្មធុនធ្ងន់របស់ពួកសហគមន៍Wallonនិយាយភាសាបារាំងជួបនឹងវិបត្តិវិនាសហិនហោច ឧស្សាហកម្មរថយន្តរបស់សហគមន៍Flamande និយាយភាសាហុល្លង់ដឺ៍ឯណោះបានស្គាល់ការរីកចម្រើន។ បន្តិចម្តងៗពួកហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍ចាប់យល់ថា ពួកគេបានបង់វិភាគទានច្រើនហួសក្នុងការជួយយិតយោងពួកវ៉ាឡុង។ មូលហេតុនេះបូកបន្ថែមនឹងបញ្ហាភាសា បានមកជំរុញឲ្យពួកហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍ដែលមាននិន្នាការអ្នកជាតិនិយមជ្រុលមកបំពុលបរិយាកាសនយោបាយនិងបំផុសបំផុលឲ្យមានគំនិតចង់បែងចែកព្រះរាជាណាចក្រប៊ែលហ្សិកជារដ្ឋពីរដាច់ពីគ្នា។
“អត្តទត្ថបុគ្គល"ទល់នឹង”បុគ្គលខ្ជិលច្រអូសរស់ដោយផ្ញើប្រាណនឹងគេ"
លទ្ធផលគឺនៅទីបំផុត ពួកវ៉ាឡុងបានចាត់ទុកពួកហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍ថាជា“អត្តទត្ថបុគ្គល"និងជាមនុស្សព្រហើនកោងកាច។ ចំណែកឯពួកហ្វ្លាម៉ង់ដឺ៍វិញ បានស្តីបន្ទោសសហគមន៍Wallonនិយាយភាសាបារាំងថាជាពួកមនុស្សខ្ជិលច្រអូស រស់ដោយសារតែប្រាក់សាមគ្គីជាតិបានមកពីការបង់ពន្ធដាររបស់សហគមន៍Flamande និយាយភាសាហុល្លង់ដឺ៍។
សេណារីយ៉ូបែបត្រូវរំលាយខ្លួនរបស់ប្រទេសប៊ែលហ្សិកហាក់ដូចជាពិបាកនឹងសម្រេចទៅរួច។ ដោយហេតុថា តើគេត្រូវដោះស្រាយដោយវិធីណាទៅ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាកិច្ចការពារសុវត្ថិភាពសង្គម? បញ្ហាប្រព័ន្ធចូលនិវត្តន៍? បញ្ហាកងកម្លាំងយោធា? បញ្ហាប្រាក់បំណុលរបស់ប្រទេសប៊ែលហ្សិកដែលខាំចាក់ស្រេះគ្នាយ៉ាងស្អិតល្មួតបែបនេះ?
ហើយបើប្រទេសប៊ែលហ្សិកនឹងត្រូវបែងចែកជារដ្ឋពីរដាច់ពីគ្នាមែន តើបញ្ហានៃទីក្រុងBruxelles នឹងត្រូវគេដោះស្រាយយ៉ាងណាដែរ? ទីក្រុងBruxellesដែលឋិតនៅក្នុងតំបន់មួយដាច់ដោយឡែកពីគេ ជាពិសេស ទីក្រុងBruxellesជាទីកន្លែងដែលមានទីស្នាក់ការនៃស្ថាប័នសំខាន់ៗរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនិងបក្សសម្ពន្ធអាត្លង់ទិក។ ឬមួយក៏គេត្រូវបង្កើតតំបន់នៃទីក្រុងBruxellesឲ្យក្លាយទៅជារដ្ឋទីបី? ឬជាទីក្រុងសេរី? ឬជាសាធារណរដ្ឋមួយសម្រាប់អ្នករដ្ឋការ?
ក៏ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏វិបត្តិរវាងសហគមន៍Flamande និយាយភាសាហុល្លង់ដឺ៍ហើយនិងសហគមន៍Wallonនិយាយភាសាបារាំងកំពុងតែមានសភាពពុះកញ្ជ្រោលនាឱកាសបោះឆ្នោតសភា ហើយកំពុងតែបិទបាំងនិងធ្វើឲ្យគេភ្លេចគិតដល់វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនិងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុនៅប្រទេសប៊ែលហ្សិកបច្ចុប្បន្នថាតើគេត្រូវខិតខំរិះរកដោះស្រាយដោយវិធីណា?
បច្ចុប្បន្ននេះ វិបត្តិនយោបាយប៊ែលហ្សិកមានជាប់នៅលើបបូរមាត់របស់ប្រជាជនគ្រប់រូប។ ក៏ប៉ុន្តែបើយោងតាមការស្ទាបស្ទង់មតិនៅពេលថ្មីៗនេះ លទ្ធផលដែលអាចប្រសូតចេញពីការបោះឆ្នោតសភាមុនចប់អាណត្តិនេះ ហាក់ដូចជាបង្កឲ្យមានការលំបាកយ៉ាងច្រើនក្នុងការបង្កើតឲ្យមានរដ្ឋាភិបាលមួយសម្រាប់គ្រប់គ្រងប្រទេសប៊ែលហ្សិក។
សូមបញ្ជាក់ថា ប្រទេសប៊ែលហ្សិកត្រូវឡើងមកកាន់តំណែងធ្វើជាប្រធានផ្លាស់វេននៃសហភាពអឺរ៉ុបនៅថ្ងៃទី១កក្កដាខាងមុខនេះ។ បើមានវិបត្តិនយោបាយតែយ៉ាងនេះ មើលទៅប្រទេសប៊ែលហ្សិកហាក់ដូចជាគ្មានសង្ឃឹមឡើយថានឹងអាចមានរដ្ឋាភិបាលថ្មីឡើងមកកាន់តំណែងធ្វើជាប្រធាននៃសហគមន៍អឺរ៉ុប៕
(ដកស្រង់ចេញពីគេហទំព័រ FRI ខេមរភាសា)
No comments:
Post a Comment